Sztuka jest pojęciem trudnym do zdefiniowania, jej granice są bowiem niezwykle płynne — w jej zakres wchodzą różne rodzaje ludzkiej twórczości, a ona sama może mieć różne cele. Jednym z tych ostatnich jest leczenie i wspomaganie edukacji wczesnoszkolnej. Działania terapeutyczne, wykorzystujące sztukę, są przy tym coraz popularniejsze. Kto może z nich skorzystać? I jakich efektów należy się po nich spodziewać?
Wspomniane działania terapeutyczne, odwołujące się do sztuki, nazywane są przez fachowców arteterapią. Pojęcie to zostało stworzone na bazie angielskich słów art (sztuka) i therapy (terapia). Arteterapia jest więc rodzajem terapii zajęciowej, który, by doprowadzić do konkretnego wyniku, wykorzystuje środki twórcze. Jest ona przy tym postępowaniem całkowicie świadomym i powtarzalnym i może być wykorzystana w odniesieniu do każdego, niezależnie od jego płci i wieku. Obecnie na naszym rynku dostępna jest obszerna literatura na temat arteterapii — najważniejsze pozycje, z którymi warto się zapoznać, znajdziemy na stronie Arteterapia: Książki dla profesjonalistów i pasjonatów | SensArte, należącej do uznanego ośrodka, prowadzącego działania w jej zakresie.
Wśród pacjentów, poddawanych arteterapii, spory odsetek stanowią dzieci. Wynika to z faktu, że w przypadku tej właśnie grupy pacjentów metoda ta daje najlepsze rezultaty. Jest ona szczególnie zalecana dzieciom autystycznym oraz tym, które doświadczyły traumatycznych przeżyć. Bardzo często jest również stosowana w przypadku młodych pacjentów, borykających się z problemami emocjonalnymi. Arteterapia pomaga dzieciom wyeliminować blokady emocjonalne i pozbyć się wewnętrznych napięć. Stają się one również dzięki niej znacznie spokojniejsze.
Wybór dziedziny sztuki, która będzie zastosowana w działaniach terapeutycznych, zależy przede wszystkim od sytuacji pacjenta — rozwiązanie niektórych jego problemów może wymagać użycia konkretnych metod. Ważne są również talenty i upodobania osób poddanych arteterapii, szczególnie tych najmłodszych: w przypadku niektórych spośród dzieci lepiej sprawdzi się terapia przez rysunek, u innych — muzykoterapia lub choreoterapia. Dziedzin sztuki, jakie mogą być zastosowane do leczenia, jest oczywiście znacznie więcej. Do popularnych metod należą na przykład teatroterapia i filmoterapia — pozwalają one, dzięki wczuwaniu się pacjenta w konkretne role, rozwinąć jego zdolności komunikacyjne oraz umiejętności rozpoznawania emocji i radzenia sobie z nimi.
Oczywiście najlepsze efekty dają warsztaty arteterapii, prowadzone przez specjalistów z tej dziedziny. Niektóre działania można jednak wprowadzić do naszego życia bez ich pomocy i to praktycznie natychmiast. Szczególnie korzystny wpływ powinny mieć one na nasze dzieci: będą dla nich swoistym treningiem kreatywności, pomogą im również zredukować poziom stresu. Działania na polu artystycznym mogą też dać rodzicom i opiekunom wgląd w te dziedziny życia ich podopiecznych, o których być może oni sami nie chcieliby otwarcie rozmawiać.
